راهنمای جامع ابزارهای فتوشاپ: از اصول پایه تا لایه ماسک و Content-Aware

اگر به تازگی وارد دنیای آدوبی فتوشاپ شده اید، ممکن است در نگاه اول با دنیای پیچیده و شلوغ از ابزارها و منو ها رو به رو شوید. اما جای نگرانی نیست؛ فتوشاپ در عین حال که از امکانات حرفه ای و قدرتمند بهره میبرد، طوری طراحی شده است که حتی کاربران مبتدی نیز بتوانند حین استفاده از آن احساس راحتی کنند. ابزارهایی مثل، Lasso برای انتخاب بخشی از تصویر، Paint Bucket برای رنگ کردن کل یا بخشی از صفحه یا Crop برای برش تصویر که خیلی زور برایتان آشنا خواهد شد. بنابراین، اگر با این محیط آشنایی ندارید، ما تصمیم گرفته ایم تا در این بخش، محیط اصلی فتوشاپ را مورد بررسی قرار دهیم تا با اطمینان بیشتری وارد دنیای طراحی و ویرایش شوید.
نکاتی که باید بدانید:
- ابزارهای فتوشاپ را میتوان به چند مورد مهم تقسیم بندی کرد: ابزارهای مربوط به سلکشن یا انتخاب، بیسیک یا پایه، نقاشی، روتوش و ابزارهای پیشرفته
- زمانی که از ابزارهای مربوط به سِلِکشِن یا انتخاب بهره میبرید، میتوانید به راحتی بخش هایی از پروژه خود را برای ویرایش اضافه یا کم کنید.
- میتوانید از ابزارهای روتوش مانند Clone Stamp و Spot Healing Brush برای ویرایش عکس های شخصی یا حرفه ای خود استفاده کنید.
فهرست مطالب
اولین قدم؛ چطور فتوشاپ را باز کنیم؟

فتوشاپ را در کامپیوتر باز کنید: پس از نصب فتوشاپ یک آیکون آبی رنگ با نوشته “PS” در دسکتاپ ظاهر میشود که میبایست برای اجرا دوبار بر روی آن کلیک کنید؛ یا کلید های ترکیبی “Win + S” را بفشارید، سپس عبارت “Photoshop” را در کادر جستجو تایپ کرده و در بخش Best Match بر روی نرم افزار کلیک کنید تا فتوشاپ باز شود. اجرای این ابزار بسته به نوع سخت افزار شما ممکن است کمی طولانی شود.

یک سند را باز کنید: فتوشاپ این قابلیت را به شما میدهد که بسیاری از فرمت های تصویری با پسوند “PNG، JPG، Jpeg، Gif” یا پسوند های ویدیویی محدود مانند “MP4 و AVI” را باز کنید. برای انجام این کار، پس از ورود به این ابزار صفحه ای نمونه اجرا میشود که دو گزینه با نام های “New File” و “Open” نام دارند که میتوانید برای شروع گزینه Open را بزنید و پس از رفتن به پوشه مورد نظر تصویری را به فتوشاپ بیاورید یا مسیر زیر را برای اجرای فایل انتخاب کنید:
- در نوار منوها بر روی عبارت File کلیک کنید.
- در منوی زمینه بر روی عبارت Open کلیک کنید.
- یک یا چندین فایل تصویری را انتخاب (سلکت) کنید.
- برای اجرای در فتوشاپ بر روی گزینه Open کلیک کنید.
سلکشن در فتوشاپ، کنترل دقیق روی جزئیات تصویر

ابزار Marquee را انتخاب کنید: اولین و شاید مهم ترین ابزار انتخاب در فتوشاپ، Marquee نام دارد. ابزاری که شبیه به مستطیل خط چین است و به عنوان اولین گزینه در منوی ابزارک های فتوشاپ قرار دارد. برای برگزیدن آن، بر روی آیکون کلیک کنید یا کلید “M” در کیبورد را بفشارید. اکنون، در بخشی از تصویر کلیک ماوس را بزنید و بکشید؛ همانطور که مشاهده میکنید بخشی از تصویر در حالت انتخاب قرا گرفته شده است. یک خط چین متحرک که مثل مورچه بر روی ناحیه ای حرکت میکنند.
بر روی آیکون Marquee در نوار ابزار سمت چپ کلیک کنید و آن را نگه دارید تا یک منوی کوچک بازشونده نمایش داده شود. اکنون دیگر گزینه های سلکشن نیز نمایش داده میشوند که اولین گزینه همان سلکشن مستطیل شکل است، گزینه Elliptical Marquee Tool برای انتخاب ناحیه ای از تصویر به صورت دایره یا بیضی شکل را فراهم میکند و موارد Single Row Marquee Tool و Single Colunm Marquee Tool به ترتیب یک ستون افقی و یک ستون عمودی به ابعاد یک پیکسل را انتخاب میکنند.

ابزار Lasso را انتخاب کنید: Lasso دیگر ابزار فتوشاپ برای رسم یک انتخاب آزاد در اطراف یک شکل یا ناحیه ای از تصویر است. برای انتخاب آن بر روی نمادی که شبیه به یک امضاء ساده یا طنابیست که در قسمت پایینی آن گره خورده است کلیک کنید یا بر روی کیبورد حرف “L” را بزنید. اکنون در تصویر دکمه ماوس را نگه دارید و محدوده ای را مشخص کنید. وقتی فرایند سلکشن به پایان رسید کلیک ماوس را بردارید.
نکته: توجه داشته باشید که اگر از نسخه جدید فتوشاپ بهره میبرید، ابزار “Lasso Tool” در زیر مجموعه “Secection Brush Tool” قرار دارد. بنابراین، بر روی این ابزار کلیک کرده و نگه دارید و در نهایت ابزار لسو را انتخاب کنید.
برای انتخاب ابزار “Polygonal Lasso” تنها کافیست کلید ترکیبی “Shift + L” را بزنید. حالا، وقت آن است که بخشی از تصویر را انتخاب کنید؛ بر روی محدوده مورد نظر کلیک کنید، ماوس را بکشید و مجددا در نقطه دوم نیز کلیک کنید تا پین شود. همین فرایند را در محدوده مورد نظر دنبال کنید و در مرحله آخر به جای یک کلیک دوبار کلیک کنید تا محدوده انتخاب شود.
برای انتخاب “Magnetic Lasso” نیز مجددا کلید های ترکیبی “Shift + L” را بزنید. این ویژگی نیز چیزی شبیه به ابزار Polygonal است، با این تفاوت که سعی میکند شکلی که قصد انتخاب آن را دارید حدس بزنید و به صورت خودکار آن را انتخاب کنید. تنها کافیست بر روی بخشی از صفحه کلیک کنید؛ ماوس را اطراف طرح بکشید و در نهایت نقطه آخر را به به اولی نزدیک کنید و یک بار کلیک کنید تا تصویر به حالت انتخاب درآید.

اصلاح کننده های ابزار Lasso: در گوشه سمت چپ بالای پنجره فتوشاپ چند اصلاح کننده ابزار وجود دارد. این موارد شامل Contrast، With، Anti Alias، Feather و Frequency میشود که میتوانید از آنها بهره ببرید.
- Feather: این یک لبه نرم و محو در اطراف انتخاب شما ایجاد میکند. برای انتخاب تعداد پیکسل هایی که میخواهید در لبه کار انحنا داشته باشد، عددی را در کادر مربوط به Feather وارد کنید. توجه داشته باشید که برای خاموش کردن آن میبایست عدد “۰” را وارد و کلید Enter را بزنید.
- Anti – Alias: برای ایجاد یک حرکت یا انتقال نرم در حالت انتخاب، تنها کافیست کادر مربوط به Anti – Alias را علامت بزنید.
- With: این تنظیمات مشخص میکند که ابزار Magnetic Lasso هر نقطه از آن اتصال را در چند پیکسل از لبه قرار دهد.
- Contrast: این، میزان کنتراست رنگی را که ابزار Magnetic Lasso برای در نظر گرفتن لبه و غیر لبه استفاده میکند، در نظر میگیرد.
- Frequency: این ابزار مشخص میکند که ابزار Magnetic Lasso چند بار در حین ردیابی تصویر شما یک نقطه اتصال قرار دهد.

از ابزار انتخاب سریع (Quick Selection) استفاده کنید: بر روی ابزاری که شبیه به قلمو است و در نوار ابزار سمت چپ قرار دارد کلیک کنید، یا از کلید “W” استفاده کنید. اکنون زمان آن رسیده است که تصویر شاخص خود را با این ابزار انتخاب کنید. نشان گر ماوس را بر روی طرح مورد نظر ببرید، کلیک ماوس را بفشارید و در همین حین آن را به سمت چپ یا راست بکشید؛ زمانی که تصویر کاملا انتخاب شد، کلیک را رها کنید.
موارد دیگری چون Object Selection Tool و Magic Wand Tool در زیر مجموعه این ابزار وجود دارند که برای اولی تنها کافیست اطراف تصویر شاخص خورد را با فرایند درگ اند دراپ بکشید و در مورد دومی میبایست بر روی طرح خود کلیک کرده (در صورت نیاز میتوانید در این شرایط کلید Shift را نیز بفشارید تا تصویر بیشتری را انتخاب کنید) تا به حالت انتخاب درآید.
نکته: توجه داشته باشید که برای لغو انتخاب میتوانید، کلید های ترکیبی “Command + D” در سیستم مک و “Control + D” را در ویندوز بفشارید.

بخشی از انتخاب را حذف یا اضافه کنید: اشکال موجود در گوشه بالای سمت چپ فتوشاپ این امکان را به شما میدهند که بتوانید برای اضافه کردن یا کم کردن محدوده انتخاب شده خود استفاده کنید. این گزینه برای تمامی ابزارهای سلکشن به جز ویژگی “Quick Selection” در دسترس است. در ادامه نحوه انجام این فرایند آورده شده است:
- نمادی که شبیه به یک مربع است: این ابزار به عنوان ویژگی پیشفرض انتخاب میشود و از آن میتوان برای انتقال محدوده انتخاب شده خود استفاده کنید. تنها کافیست بر روی محدوده کلیک کنید و آن را به سمت دیگری بکشید.
- نمادی که شبیه به دو مربع به هم چسبیده است: با استفاده از این ابزار، میتوانید بخشی را به محدوده انتخاب شده خود اضافه کنید. برای انجام آن، سعی کنید محدوده ای خارج از سِلِکشِن را انتخاب کنید و در نهایت کلیک ماوس را رها کنید.
- نمادی که شبیه به یک مربع بریده شده است: این ویژگی نیز درست برعکس مورد قبلی است و با انجام آن محدوده ای را که انتخاب کرده اید، میتوان کمتر و کوچکتر کرد. کلیک ماوس را بکشید تا بخشی از محدوده انتخاب شده را نیز در بر بگیرد.
- نمادی که شبیه به دو مربع همپوشانی است: این ابزار، ویژگی را برای شما فراهم میکند که محدوده مشترکی را در یک انتخاب جدید ایجاد کنید.
ابزارهای ویرایشی؛ جعبه ابزار جادویی فتوشاپ

ابزار Move: این ابزار آیکونی دارد که چیزی شبیه به فلش عمودی و افقی متقاطع (در نسخه های قدیمی فتوشاپ از یک نشانگر ماوس استفاده شده است) است. بر روی آن کلیک کنید یا در صفحه کلید بر روی “V” کلیک کنید. اکنون، نشانگر ماوس را بر روی حالت سِلِکت شده ببرید، کلیک کنید و پس از کشیدن آن به سمتی دیگر آن را رها کنید. همانطور که میبینید، بخش انتخاب شده به جای مورد نظر منتقل میشود.

ابزار Crop: برای انتخاب ابزار کراپ در منوی ابزارها بر روی نمادی که شبیه به قالب بندی عکس است کلیک کنید. اکنون باید دستگیره هایی در اطراف تصویر ظاهر شود؛ نشان گر ماوس را بر روی یکی از آنها ببرید، کلیک ماوس را نگه دارید و سپس آن را به سمت بالا، پایین، چپ و یا راست بکشید. اکنون، کلید Enter را بزنید تا تغییرات اعمال شوند. همانطور که میبینید، تصویر کوچک و یا به آن محدوده ای اضافه شده است.
برای مشاهده دیگر گزینه های مربوط به Crop میتوانید کلیک ماوس را بر روی آن نگه دارید و ابزار مورد نظر خود را انتخاب کنید. این ابزار شامل موارد “Perspective Crop” و دیگری “Slice” است.
- Perspective Crop: این ابزار به شما امکان میدهد که اگر تصویری با زاویه نامناسب دارید، میتوانید گوشه های اطراف ابزار را (هر کدام را به سمت دلخواه) بر روی اصل تصویر قرار داده و آن را برش دهید. Perspective اکنون یک نسخه صاف از تصویر ایجاد میکند.
- Slice: ابزار Slice عملا برای زمانی استفاده میشود که میخواهید تصویر را به چند قطعه کوچکتر برش دهید. درست مثل تصاویری که افراد در اینستاگرام منتشر میکنند . عملا هر ۶ تا یا ۹ تا عکس یک تصویر کلی را نمایش میدهد. برای انجام آن تنها کافیست از ابزار Silce استفاده کنید و در نهایت برای ذخیره کردن آن به مسیر File > Export > Save for web بروید و فایل را با همان مشخصات ذخیره کنید.

ابزار Text: برای انتخاب ابزار Text، در نوار ابزار بر روی نماد “T” کلیک کنید یا کلید “T” را در کیبورد بفشارید تا ابزار متن انتخاب شود. برای استفاده از این قابلیت تنها کافیست، بر روی جایی که میخواهید متن تایپ شود کلیک کنید و سپس چیزی بنویسید. اکنون، متن را هایلایت کنید و از دیگر ویژگی ها برای پیکربندی متن خود استفاده کنید:
- Font – انتخاب فونت: این اولین منوی کشویی در بالای صفحه است که نام یک فونت در آن قرار دارد و به شما امکان میدهد تا یک فونت جدید برای متن انتخاب کنید. در این بخش باید به این نکته توجه داشته باشید که اگر نوشته شما به صورت فارسی است، نوع فونت انتخاب شده نیز امکان پشتیبانی از این فرمت را داشته باشد.
- Font Style – استایل فونت: یک منوی کشویی درست در کنار کادر Font قرار دارد که با Font Style نام گذاری شده است و به شما امکان میدهد تا سبک فونت خود مثل پررنگ، کج، نازک یا غیره را انتخاب کنید. اوجه به این نکته الزامی است که اگر کادر مورد نظر خاکستری باشد، به این معنی است که فونت انتخاب شده استایل خاصی ندارد.
- Font Size – اندازه فونت: قابلیت اندازه فونت با ترکیبی از نماد یک “T” بزرگ و یک “T” کوچک در بالای صفحه قرار دارد و شما می توانید با استفاده از منوی کشویی کنار آن اندازه فونت را تغییر دهید. باید به این نکته توجه داشته باشید که ابعاد پیشفرض از “۶” تا “۳۰۰” در صفحه قرار دارند، اما میتوانید خودتان به صورت دستی نیز عددی غیر از آنها را نیز وارد کنید.
- Antialiasing – آنتی الاینیسنگ: ویژگی خاصی که گزینه های متفاوتی برای پیکربندی لبه های متن فارسی و انگلیسی ارائه میدهد.
- Justification – ترازبندی: این قابلیت متن را نسبت به سمت راست، چپ یا وسط تراز میکند. تنها کافیست بر روی آیکون مربوطه کلیک کنید.
- Color – رنگ: همانطور که از نامش پیداست، میتوانید با این ابزار رنگ رلخواه مورد نظر خود را برای متن انتخاب کنید.
- Warp – انحنا: این ویژگی متن را به صورت افقی یا عمودی انحنا میدهد و عملا برای طرح های گرافیکی مورد استفاده قرار میگیرد.

ابزار Eyedropper: در منوی ابزارها بر روی نماد آیکونی که شبیه به قطره چکان است کلیک کنید و سپس بر روی یک رنگ در تصویر خود کلیک کنید. همانطور که مشاهده میکنید رنگی که روی آن کلیک کرده اید به عنوان رنگ پیش زمینه تنظیم شده است و از آن میتوانید در رنگ کردن سطوح دیگر خود در فتوشاپ استفاده کنید.

ابزار Eraser: برای انتخاب ابزار پاک کن، در نوار ابزار بر روی نماد پاک کن کلیک کنید یا کلید “E” در کیبورد را بفشارید. اکنون نشانگر ماوس را بر روی قسمتی که میخواهید پاک کنید ببرید، کلیک ماوس را بفشارید و در جهات مختلف حرکت دهید، این کار باید تصویر اصلی را پاک کند. توجه داشته باشید که پاک کن با رنگ پس زمینه یکی است.
از قلم مو تا سطل رنگ؛ بهترین ابزارهای نقاشی فتوشاپ

ابزار Brush: در نوار ابزار بر روی آیکونی که شبیه به قلم مو است کلیک کنید یا کلید “B” را در کیبورد بفشارید. اکنون نشانگر ماوس را بر روی صفحه طراحی خود برده و نقاشی را آغاز کنید. توجه داشته باشید که این ابزار نیز در منوی بالای صفحه دارای چندین ویژگی و قابلیت برای پیکربندی طراحی است که میتوانید آنها را نیز انتخاب کنید:
- انتخاب رنگ: برای انتخاب رنگ قلمو تنها کافیست از پنل ابزار سمت چپ رنگ پیش زمینه (فورگراند) را تغییر دهید.
- انتخاب قلمو: بر روی نماد دایره ای در پنل بالایی ابزارک کلیک کنید، پوشه را باز کرده و یک قلمو را انتخاب کنید.
- میزان شفافیت: Opacity تنظیمات مربوط به شفافیت رنگ را بر عهده دارد، بر روی آن کلیک کنید و عددی را وارد کنید.

ابزار Shape: در منوی ابزار بر روی نمادی که شکل یک مستطیل است کلیک کنید یا کلید “U” در کیبورد را بفشارید. اکنون، کلید ماوس را نگه دارید و آن را بکشید و رها کنید. همانطور که میبینید، شکل مستطیل در صفحه کشیده میشود. برای اینکه بتوانید ابعاد شکل را حفظ کنید، میبایست کلید “Shift” را نیز حین کشیدن شکل نگه دارید و پس از رها کردن کلیک، آن را نیز رها کنید.
جالب است بدانید که این ابزار شکل های متوع دیگری نیز همچون، بیضی، دایره، مثلث، چند ضلعی و حتی اشکالی مثل درخت یا حیوان را نیز پشتیبانی میکند. تنها کافیست بر روی ابزار Shape کلیک ماوس را نگه دارید و سپس شکل مورد نظر خود را از بین گزینه های موجود انتخاب کنید.

ابزار Bucket: بر روی آیکونی که شبیه به سطل رنگ است کلیک کنید یا در کیبورد بر روی دکمه “G” کلیک کنید تا ابزار سطل رنگ اجرا شود. توجه داشته باشید که ابزار گرادیان با سطل رنگ جفت شده است، بنابراین، اگر این ابزار را نمیبینید تنها کافیست کلید ترکیبی “Shift + G” را بزنید. از پنل ابزار رنگ فورگراند را تغییر دهید و در صفحه کار یک بار کلیک کنید. همانطور که میبینید رنگ صفحه با رنگی که انتخاب کرده اید پر میشود.

ابزار گرادیان: اگر به استفاده از رنگ های جذاب علاقه دارید، ابزار Gradient اینجاست تا چندین رنگ را با هم ترکیب کند. بنابراین، بر روی آیکونی که شبیه به یک محو شوندگی سیاه و سفید است کلیک کنید، یا کلید “G” در صفحه کلید بزنید. اکنون، از نوار کشویی “Gradient Presets” طرح آماده ای را انتخاب کنید و در نهایت کلیک ماوس را در قاب اصلی بکشید.
روتوش، ابزاری برای رفع ایرادات تصویر

ابزار Clone Stamp: همانطور که از اسم کلون استمپ پیداست، به شما اجازه میدهد که عینن بخشی از تصویر را انتخاب کرده و در جایی دیگر کپی کنید. برای انتخاب این ابزار، میتوانید در پنل ابزار سمت چپ بر روی نماد مُهر کلیک کنید یا کلید “S” در کیبورد را بفشارید. اکنون، میتوانید برای استفاده از Clone Stamp مراحل زیر را مورد بررسی قرار دهید:
- کلید Option یا Alt را نگه دارید و روی قسمتی که قصد نمونه برداری دارید کلیک کنید.
- اکنون، ناحیه ای که میخواهید نمونه انتخاب شده کپی شود کلیک کنید و ماوس را حرکت دهید.

ابزار History Brush: ابزار History Brush نیز یکی دیگر از ویژگی های فتوشاپ است که این بار به شما امکان میدهد که نسخه قبلی (اصلی) تصویر را مجددا بازیابی کنید. فرض کنید، یک تصویر پرتره را (در لایه اصلی) ویرایش کرده اید، و حالا میخواهید بخشی از آن را به حالت اولیه بازگردانید؛ ابزار History Brush عملا این فرایند را انجام میدهد.
بر روی آیکونی که شبیه به قلمو با یک دایره دور آن است کلیک کنید یا کلید “Y” را در کیبورد بفشارید تا ابزار History Brush فعال شود. اکنون تنها کافیست نشانگر ماوس را بر روی تصویر ببرید، کلیک کنید و ماوس را در جهات مختلف حرکت دهید. همانطور که میبینید بخش مورد نظر به حالت اولیه بازمیگردد و تمامی ویژگی ها و افکت های مربوطه پاک میشود.

ابزار Spot Healing Brush: ویژگی Spot Healing Brush یکی از پرکاربرد ترین ابزارها برای روتوش سریع تصاویر است. این ابزار به شما کمک میکند که ایرادات جزئی مانند جوش، لکه و یا گرد و غبار را تنها با یک کلیک از تصاویر پاک کنید؛ بدون نیاز به تنظیمات پیچیده یا نمونه برداری دستی، درست برخلاف ابزار Clone Stamp.
برای انجام این فرایند، تنها کافیست در پنل ابزار بر روی نمادی که شبیه به پاک کن دوطرفه است کلیک کنید یا دکمه “J” را بزنید تا “Spot Healing Brush” فعال شود. اکنون نشانگر ماوس را که به حالت یک دایره تبدیل شده است بر روی بخشی که قصد ترمیم آن را دارید ببرید و یک بار کلیک کنید؛ این ابزار رنگ را از اطراف محدوده میگیرد و آن را ترمیم میکند.
ابزار Doge، Burn و Sponge: ابزار Doge برای روشن کردن قسمت هایی از تصویر استفاده میشود، آیکونی که شبیه به ذره بین است. ابزار Burn قسمتی از تصویر را تیره میکند و دارای نماد نیشگون گرفتن است. ابزار Sponge ویژگی خاصی که باعث میشود رنگ تصویر را اشباع کنید و دارای نمادی شبیه به اسفنج است. هر ابزاری را که میخواهید انتخاب کنید سپس با کشیدن ماوس روی بخش مورد نظر تغییرات را اعمل کنید.



