راهکارهای افزایش امنیت سیستم عامل ویندوز

اگرچه، با اضافه شدن “Windows Security” در نسخه های ده و یازده ویندوز، عملا امنیت آنها به طرز چشمگیری افزایش پیدا کرده است، اما همچنان میتوانید برخی پیکربندی های سفارشی را به آن اضافه کنید تا منجر به بهبود امنیت دستگاه شود. این تنظیمات بیشتر نه تنها از حریم خصوصی شما محافظت میکند، بلکه جلوی بسیاری از تهدیدات سایبری نوظهور را نیز میگیرد.

به عنوان بخشی از مهم ترین شیوه های امنیتی، میتوانید، به روزرسانی های ویندوز را بررسی کنید، کامپیوتر را با اپلیکیشن پیشفرض آن ویروس یابی کنید و یا دیگر قابلیت های امنیتی سیستم مانند محافظت در برابر باج افزار و فیشینگ، فایروال، احراز هویت بیومتریک، رمزگذاری و سایر ویژگی های مهم مانند کنترل هوشمند برنامه و جداسازی هسته را پیکربندی کنید.

چک لیست ضروری امنیت ویندوز

• آپدیت ویندوز
• آپدیت آنتی ویروس ویندوز
• آپدیت درایورهای کامپیوتر
• فعال نگه داشتن آنتی ویروس
• عدم استفاده از فایل و داده های مشکوک
• عدم ورود به وب سایت های مشکوک و نا ایمن

از آپدیت ویندوز تا اسکن کامل: تنظیمات کلیدی برای افزایش امنیت

برای حفظ امنیت ویندوز، لازم است مجموعه ای از اقدامات کلیدی را به طور منظم انجام دهید؛ از نصب آپدیت های جدید ویندوز گرفته تا اسکن کامل با آنتی ویروس و فعال کردن محافظت های داخلی. این تنظیمات نه تنها سیستم شما را در برابر بد افزار ها و تهدیدات سایبری مقاوم میکنند، بلکه باعث میشوند عملکرد دستگاه نیز بهینه باقی بماند و از داده های مهم شما محافظت شود.

آپدیت ویندوز: اولین قدم برای امنیت ویندوز

نصب جدیدترین به روزرسانی ویندوز، یکی از بهترین راه حل ها برای ایمن نگه داشتن دستگاه و فایل‌های شماست، زیرا این آپدیت ها میتوانند اشکالات را برطرف کنند، امنیت را افزایش دهند و عملکرد سیستم را بهبود ببخشند. با انجام این فرایند نه تنها سیستم در برابر تهدیدات جدید مقاوم میشود، بلکه تجربه کاربری بهتر و روان تری را تجربه خواهید کرد.

برای نصب آپدیت ویندوز ۱۰ به صورت دستی کافیست مراحل زیر را دنبال کنید:

• بر روی منوی استارت کلیک کرده یا کلید “Win” در کیبورد را بزنید.
• از پنل سمت چپ بر روی نماد همبرگری (تنظیمات) کلیک کنید.
• به مسیر Update & Security > Windows update بروید.
• سپس در بالای صفحه بر روی Check for updates کلیک کنید.

برای نصب دستی به روزرسانی ویندوز ۱۱ مراحل زیر را دنبال کنید:

• کلید های ترکیبی “Win + I” را بزنید.
• از پنل سمت چپ به مسیر Windows Update بروید.
• برای دریافت به روزرسانی در سمت راست Check for updates را بزنید.

پس از انجام این فرایند، آپدیت ویندوز به صورت خودکار دانلود و سپس نصب اولیه میشود؛ اکنون باید کامپیوتر را با زدن دکمه “Update & Restart” ریستارت کنید تا فرایند نصب به طور کامل انجام شود.

ویروس یابی: قدم بعدی برای امنیت پایدار

دو نسخه آخر ویندوز (۱۰ و ۱۱) به صورت پیشفرض شامل آنتی ویروس مایکروسافت هستند که امکان شناسایی و حذف (تقریبا) تمام بدافزارها، از جمله ویروس ها، باج افزارهای، جاسوس افزارها و روت کیت ها را دارند. بنابراین، اگر مشکوک هستید که کامپیوتر شما به خطر افتاده است، یک اسکن کامل و یا آفلاین اجرا کنید تا مطمئن شوید رایانه عاری از هرگونه بدافزار است.

اجرای ویندوز سکیوریتی در ویندوز ۱۰:

• به مسیر Settings > Update & Security > Windows Security > Open Windows Security بروید.

اجرای ویندوز سکیوریتی در ویندوز ۱۱:

• به مسیر Settings > Privacy & Security > Windows Security > Open Windows Security بروید.

پس از اجرای برنامه بر روی تب Virus & threat Protection کلیک کنید؛ به مسیر “Scan options” که در بخش Current threat و با رنگ آبی مشخص شده است بروید، تیک مربوط به “Full Scan” را بزنید و در نهایت عبارت Scan Now را انتخاب کنید. این فرایند تمام فایل و داده های رایانه را اسکن کرده و در صورت شناسایی، آنها را قرنطینه و یا حذف میکند.

نکته: برای اسکن آفلاین ویندوز، پس از اجرای آنتی ویروس به مسیر Virus & thread Protection > Scan Options بروید و پس از انتخاب “Microsoft Defender Antivirus (offline scan)” بر روی گزینه Scan Now کلیک کنید تا فرایند اسکن کامپیوتر به صورت آفلاین شروع شود. پس از اتمام، در صورت عدم توانایی حذف ویروس، خودتان به صورت دستی آن را حذف کنید.

اسکن دوره ای را فعال کنید:

یکی دیگر از بهترین قابلیت های امنیتی ویندوز سکیوریتی فعال کردن اسکن دوره ای (Periodic Scanning) است که به صورت دوره ای تهدیداتی را که ممکن است از قلم افتاده باشند را اسکن و سپس حذف میکند. توجه داشته باشید که اگر یک آنتی ویروس شخص ثالث دیگر را نیز در رایانه فعال کرده باشید این گزینه در دسترس است، در غیر این صورت ویندوز سکیوریتی به صورت خودکار اسکن را انجام خواهد داد.

• ابزار “Windows Security” را باز کنید.
• از پنل سمت چپبه تب Virus & thread Protection بروید.
• بر روی Microsoft Defender Antivirus Options کلیک کنید.
• در نهایت سوئیچ مربوط به Periodic Scanning را فعال کنید.

محافظت از باج افزار را فعال کنید:

قابلیت “Controlled folder access” نیز یکی از بهترین ویژگی های امنیت داخلی ویندوز محسوب میشود که برای کامپیوتر شما در برابر باج افزارها طراحی شده است. برای مثال، این ویژگی تغییرات مربوط به فایل های مهم شما را رصد میکند و اگر ویروس سعی در ویرایش آن (به قصد گرفتن باج) داشته باشد، سیستم شما را از فعالیت های مشکوک آن باخبر میکند.

نکته: توجه داشته باشید که پیش از فعال سازی این ویژگی باید از نحوه عملکرد آن آگاه و سپس با مسئولیت خود از این ویژگی استفاده کنید.

• نرم افزار ویندوز سکیوریتی را باز کنید.
• بر روی تب Virus & thread protection کلیک کنید.
• گزینه Manage ransomware protection را انتخاب کنید.
• سویچ مربوط به “Controlled folder access” را فعال کنید.

آنتی ویروس را آپدیت کنید 

پَس‌کِی (Passkey) را فعال کنید

Passkeys یا کلید عبور جایگزینی امن و راحت برای رمزهای عبور سنتی و ورود به وب سایت ها و ابزارهایی هستند که از این روش احراز هویت پشتیبانی میکنند. رویکردی که با حذف رمزهای عبور (از فرایند ورود به سیستم) امنیت را بهبود میبخشد و حساب های شما را در برابر هکرها به طور قابل توجهی چالش بر انگیز میکند، برای مثال، شما میتوانید از اثر انگشت خود (که یک رمز واحد است) برای ورود به حساب کاربری خود استفاده کنید.

نکته: تمامی وب سایت ها و حساب های آنلاین از ویژگی Passkey پشتیبانی نمیکنند؛ بنابراین، بهتر است قبل از انجام آن قابلیت های هر یک را بررسی کنید.

تنظیمات فایروال را بررسی کنید

فایروال مایکروسافت دیفندر میتواند ترافیک شبکه ورودی و خروجی را کنترل کند تا اتصالات را بر اساس قوانین از پیش تعیین شده برای محافظت از رایانه و اطلاعات شما در برابر دسترسی غیر قانونی مجاز یا مسدود کند. این ویژگی باید همواره به طور پیشفرض فعال شده باشد، اما همیشه ایده خوبی است که آن را بررسی کرده و در صورت مشکل مجددا فعال کنید.

• ویندوز سکیوریتی را در ویندوز باز کنید.
• به تب Firewal & Network Protection بروید.
• بر روی گزینه Private Network کلیک کنید.
• Microsoft defender firewall را روشن کنید.

ویژگی Windows Hello را فعال کنید

به عنوان بخشی از مهم ترین تنظیمات امنیتی ویندوز، می توانید از قابلیت “Windows Hello” استفاده کنید که به شما اجازه میدهد امنیت دستگاه خود را با اضافه کردن عناصر بیومتریک (مانند اثر انگشت یا تشخیص چهره) برای ورود به نمایه افزایش دهید. (برای استفاده از برخی ویژگی ها میبایست از یک دوربین تشخیص چهره و یا دستگاه اثر انگشت بهره ببرید.)

برای فعال کردن احراز هویت تشخیص چهره ویندوز ۱۰ مراحل زیر را دنبال کنید:

• کلید های ترکیبی Win + I را بفشارید.
• در صفحه تنظیمات بر روی نماد Accounts کلیک کنید.
• از پنل سمت چپ بر رو گزینه Sign-in Options کلیک کنید.
• اکنون، بر روی Windows Hello Face کلیک کرده و Set up را بزنید.
• Get Started را بزنید و برای ادامه پین یا رمز عبور ویندوز را وارد کنید.
• برای تکمیل اسکن چهره، به دوربین نگاه کنید و کمی ثابت بمانید.

برای فعال کردن احراز هویت تشخیص چهره ویندوز ۱۱ مراحل زیر را دنبال کنید:

• کلیدهای ترکیبی Win + I را بزنید.
• به مسیر Account + Sign in options بروید.
• منوی کشویی Facial Recognition را باز کنید.
• بر روی کادر مربوط به Set up کلیک کنید.
• دکمه مربوط به Get Started را بزنید.
• رمز عبور فعلی تان را تایید کنید.
• برای تشخیص چهره به دوربین نگاه کنید.

برای فعال کردن احراز هویت با اثر انگشت در ویندوز ۱۰ مراحل زیر را دنبال کنید:

• به مسیر Settings > Accounts > Sign-in Options بروید.
• بر روی عبارت Windows Hello Fingerprint کلیک کنید.
• دکمه Set up مربوط به اثر انگشت را انتخاب کنید.
• Get Started را بزنید و سپس رمز را تایید کنید.
• اثر انگشت خود را برای ویندوز ثبت کنید.

برای فعال کردن اثر انگشت ویندوز ۱۱ مراحل زیر را دنبال کنید:

• به مسیر Settings > Accounts > Sign-in options بروید.
• بخش مربوط به Fingerprint recognition را گسترش دهید.
• بر روی نماد Setup مربوط به اثر انگشت کلیک کنید.
• برای شروع Get Started را بزنید و رمز را تایید کنید.
• اثر انگشت خود را برای احراز هویت ویندوز ثبت کنید.

قفل داینامیک: امنیت ویندوز بدون دخالت شما

قفل پویا یا قفل داینامیک، یک ویژگی امنیتی است که در ویندوز ۱۰ و ۱۱ تعبیه شده است و وقتی از کامپیوتر دور میشوید بر اساس نزدیکی به یک دستگاه جفت شده با بلوتوث مثل، تلفن یا گجت پوشیدنی آن را قفل میکند و یک لایه امنیتی به آن اضافه میکند. فرایندی که امنیت دستگاه شما را حتی در زمان غیابتان حفظ میکند و اجازه نمی دهد کسی دیگر به آن دسترسی داشته باشد.

برای فعال کردن قفل پویا در ویندوز ۱۰ مراحل زیر را دنبال کنید:

• دستگاه جانبی را روشن و بلوتوث آن را فعال کنید.
• در ویندوز ده به مسیر Settings > Devices بروید.
• در پنل سمت چپ Bluetooth & other devices را بزنید.
• سوئیچ مربوط به Bluetooth را روشن کنید تا بلوتوث فعال شود.
• اکنون بر روی دکمه Add Bluetooth or other device کلیک کنید.
• در پنجره فعال (Add a device) بر روی نماد Bluetooth کلیک کنید.
• مراحل را برای تکمیل اتصال دستگاه و رایانه تا انتها ادامه دهید.
• پس از اتصال، به مسیر Settings > Accounts > Sign-in options بروید.
• سپس، در بخش Dynamic Lock تیک “Allow windows to Automatically Lock your device when your away” را بزنید.

برای فعال کردن قفل پویا در ویندوز ۱۱ مراحل زیر را دنبال کنید:

• دستگاه جانبی را روشن کنید.
• بلوتوث دستگاه را نیز روشن کنید تا قابل شناسایی شود.
• در ویندوز به مسیر Settings > Bluetooth & Devices بروید.
• برای فعال کردن ارتباط دو دستگاه، ویژگی بلوتوث را در ویندوز روشن کنید.
• اکنون، بر روی Add Device کلیک کرده و نوع ارتباط را Bluetooth انتخاب کنید.
• برای ادامه برقراری ارتباط، دستورالعمل های روی صفحه را تا انتها دنبال کنید.
• سپس در برنامه تنظیمات به مسیر Accounts > Sign-in options بروید.
• بر روی منوی کشویی مربوط به”Dynamic Lock” کلیک کنید تا باز شود.
• تیک Allow Windows to automatically lock your device when you’re away را بزنید.

پس از تکمیل مراحل بالا، زمانی که دستگاه بلوتوثی نزدیک کامپیوتر نباشد (درواقع ارتباط بلوتوث دو دستگاه قطع شود) ویندوز صفحه را خاموش کرده و پس از ۳۰ ثانیه عدم فعالیت قفل میشود.

ویندوز سندباکس را فعال کنید

ویژگی ویندوز سندباکس یک تجربه مجازی سازی رایگان است که به شما این امکان را میدهد تا از آن برای نصب و آزمایش برنامه های غیر قابل اعتماد (جدا از نصب اصلی) استفاده کنید. با استفاده از این روش، حتی اگر نرم افزار مورد نظر آلوده یا ناسازگار باشد سیستم اصلی شما سالم باقی بماند و هیچ آسیبی به داده های آن نرسد.

برای فعال کردن قابلیت Sandbox در ویندوز ۱۰ مراحل زیر را دنبال کنید:

• عبارت Turn Windows features on or off را در کادر جستجوی ویندوز تایپ و اولین نرم افزار را باز کنید.
• صفحه را به پایین اسکرول کنید، تیک مربوط به Sandbox را بزنید، بر روی دکمه Ok کلیک کنید و رایانه را ریستات کنید.

برای فعال کردن ویژگی سندباکس در ویندوز ۱۱ مراحل زیر را دنبال کنید:

• به مسیر Settings > System > Optional Features بروید.
• در Related settings بر روی More Windows features کلیک کنید.
• در پنجره Windows Features تیک مربوط به Windows Sandbox را بزنید.
• برای ذخیره تغییرات بر روی گزینه Ok کلیک کنید و رایانه را ریستارت کنید.

تاریخ و زمان را به روز نگه دارید

در ویندوز همچنین مهم است که تاریخ و ساعت را به روز نگه دارید، زیرا در غیر این صورت میتواند باعث بروز مشکلات امنیتی و عملکردی شود. زیرا برای بسیاری از سرویس ها و برنامه ها برای تایید اعتبار و هماهنگی با سرورها به زمان دقیق نیاز دارند و اگر این پیکربندی نادرست باشد با اختلال مواجه میشود و عملا در این شرایط امنیت سیستم به خطر میفتد.

برای به روز کردن تاریخ و ساعت ویندوز ۱۰ مراحل زیر را دنبال کنید:

• با کلیدهای ترکیبی Win + I تنظیمات ویندوز را باز کنید.
• به مسیر Time & language > Date & Time بروید.
• Set Time zone automatically را خاموش کنید.
• گزینه Time Zone را بر روی (UTC+03:30) Tehran قرار دهید.
• در نهایت برای سینک شدن زمان بر روی دکمه Sync now کلیک کنید.

برای به روز کردن تاریخ و ساعت ویندوز ۱۱ مراحل زیر را دنبال کنید:

• کلید های ترکیبی Win + I را بزنید تا تنظیمات باز شود.
• از پنل سمت چپ به Time & Language و سپس Date & Time بروید
• سوئیچ Set time zone automatically را خاموش و Time Zone را بر روی (UTC+03:30) قرار دهید.
• در همین صفحه مطمئن شوید که گزینه Set time automatically روشن است تا زمان به صورت خودکار پیکربندی شود.

یک نقطه بازیابی ایجاد کنید

System Restore به شما امکان میدهد که یک نسخه کپی از وضعیت فعلی سیستمان به عنوان “تقطه بازیابی” ایجاد کنید تا در صورت بروز مشکل به روزرسانی، نصب برنامه یا هنگام ایجاد تغییرات سیستمی از داده های هارد دیسک محافظت کنید. در این بخش میتوانید نحوه اضافه کردن نقطه بازیابی در ویندوز ۱۰ و ۱۱ را مورد بررسی قرار دهید:

• کلید های ترکیبی Win + S را بزنید تا منوی جستجوی ویندوز باز شود.
• عبارت “Create Restore Point” را در کادر مربوطه تایپ و روی بهترین نتیجه کلیک کنید.
• در بخش Protection Settingsدرایو (:C) را انتخاب کنید و سپس دکمه Configure را بزنید.
• عبارت “Turn on system protection” را علامت بزنید و سپس بر روی گزینه Ok کلیک کنید.
• بر روی دکمه Create کلیک کنید، یک نام برای آن یک نام بنویسید و سپس بر روی Ok کلیک کنید.

ویندوز ریکال را غیر فعال کنید

ویندوز ریکال (Windows Recall) یک ویژگی جدید مایکروسافت برای ویندوز است. این قابلیت به گونه ای طراحی شده است که در هر چند ثانیه از صفحه نمایش عکس های فوری میگیرد و سپس با کمک ابزار هوش مصنوعی برای قابل جستجو کردن آنها، به رایانه شما یک “حافظه تصویری” بدهد.

اگرچه این ویژگی میتواند جذاب به نظر برسد، اما نگرانی هایی را نیز در مورد حفظ حریم خصوصی نیز به وجود می آورد، زیرا هر کاری که در کامپیوتر انجام میدهید را ثبت میکند و همین امر میتواند رایانه شما را به هدف جذاب تری برای هکر ها تبدیل کند. بنابراین، شاید بهتر است که اگر از ویندوز ۱۱ بهره میبرید، با استفاده از مراحل زیر این قابلیت را غیر فعال کنید:

• تنظیمات (Settings) ویندوز را باز کنید.
• از پنل سمت چپ به Privacy & Security بروید.
• در سمت راست بر روی دکمه Recall & Snapshots کلیک کنید.
• در بخش Snapshots گزینه Save snapshots را غیر فعال کنید.

امنیت ویندوز، تنها به نصب نرم افزار و یا فعال کردن قابلیت ها محدود نمیشود، بلکه مجموعه ای از اقدامات ساده و منظم است که میتواند زندگی دیجیتال شما را امن تر کند. فرایندی که با آپدیت ویندوز، اجرای اسکن های دوره ای، فعال کردن برخی از ویژگی های ویندوز و استفاده از قابلیت های هوشمند مانند قفل داینامیک و سندباکس میسر میشود و در نهایت تجربه کاربری شما را بهبود میدهد.