قاعدگی نامنظم چرا بوجود می‌آید؟ و راه‌کارهای درمانی آن

قاعدگی نامنظم مشکل رایجی در میان زنان است. در بیشتر مواقع این مشکل چندان جدی نیست، مثلا ممکن است استرس علت آن باشد. درمان سیکل قاعدگی نامنظم با دارو و داشتن سبک زندگی سالم به خوبی امکان‌پذیر است. اما گاهی اوقات سیکل ماهانه نامنظم می‌تواند نشان‌دهنده یک بیماری جدی باشد. در حالت کلی چرخه قاعدگی در یک بازه زمانی مشخص اتفاق می‌افتد؛ یعنی فاصله بین شروع دوره‌ها یکسان است. معمولا مدت دوره پریودی ۲۸ روزه است که می‌تواند کمی بیشتر یا کمتر باشد. اگر این بازه زمانی به شکل نامفهومی متغییر باشد، با قاعدگی نامنظم مواجه هستید. در این مقاله می‌خواهیم با چهار دلیل شایع که منجر به سیکل ماهانه نامنظم می‌شوند، آشنا شویم.

قاعدگی نامنظم و سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)

سندرم تخمدان پلی کیستیک  یا همان تنبلی تخمدان شایع‌ترین عارضه‌ایی است که می‌تواند منجر به قاعدگی نامنظم در زنان شود. از آن به عنوان یکی از دلایل ناباروری در زنان نیز یاد می‌شود. اختلالات هورمونی در بروز این مشکل نقش اساسی دارند. در طی آن سطح هورمون‌های زنانه مانند استروژن و پروژسترون در حد طبیعی نیست و از سویی دیگر سطح هورمون‌های مردانه (آندروژن‌ها) یا انسولین در زنان بالا است. در طی آن، تخمک از تخمدان‌ها آزاد نمی‌شود و بجای آن اطراف تخمک‌ها از مایع پر می‌شود و در نتیجه فولیکول تبدیل به کیست تخمدان خواهد شد. از آنجا که تعداد این کیست‌ها زیاد است به آن پلی کیستیک گفته می‌شود. ناباروری، پوست چرب، رشد موهای زائد، افزایش وزن، نازک شدن و ریزش مو در کنار سیکل نامنظم ماهانه از نشانه‌های سندرم تخمدان پلی کیستیک هستند.

سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) چگونه درمان می‌شود؟

راهی برای درمان قطعی تنبلی تخمدان وجود ندارد. پزشک متخصص زنان معمولا از دارو درمانی برای کنترل بیماری استفاده می‌کند. قرص‌های ضد بارداری خوراکی در صف اول درمان قرار دارند. این قرص‌ها می‌توانند اندازه کیست‌ها را کوچک کرده، سیکل ماهانه را منظم کنند و از رشد موهای زائد جلوگیری کنند. چنانچه هدف باروری باشد احتمالا داروهای هورمونی مانند کلومیفن سیترات و لتروزول برای تحریک تخمک‌گذاری نیز تجویز خواهد شد. داروهای هورمونی به صورت مرحله‌ایی تجویز می‌شوند؛ یعنی اگر داروهای خوراکی موثر واقع نشوند، پزشک به سراغ داروهای تزریقی مانند گنادوتروپین می‌رود.

آیا راهی برای درمان خانگی سندرم تخمدان پلی کیستیک وجود دارد؟

خبر خوب این است که با داشتن سبک زندگی و رژیم غذایی سالم می‌توانید سندرم تخمدان پلی کیستیک را مهار کنید. برای مثال اگر اضافه وزن دارید، حتما به فکر کاهش وزن باشید. اگر هنوز هم در برابر ورزش کردن مقاومت می‌کنید، بهتر است از حالا به فکر یک برنامه ورزشی منظم باشید. اگر رژیم غذایی شما پر است از انواع و اقسام شیرینی، کیک و قندهای مصنوعی همین حالا آنها را از رژیم غذایی خود حذف کنید.

قاعدگی نامنظم و اختلالات تیروئیدی

هورمون‌های تیروئید (t3 و t4)، تاثیر بسیار زیادی بر عملکرد دستگاه تولید مثل دارند. اختلالات تیروئیدی بر چرخه تخمک‌گذاری تاثیرگذار هستند و می‌توانند منجر به ناباروری شوند. کم کاری یا پرکاری تیروئید می‌تواند عملکرد غده هیپوفیز در مغز را مختل کنند. این غده مسئول ترشح هورمون‌های جنسی مهمی مانند پرولاکتین، LH و FSH است.

کمک کاری تیروئید می تواند منجر به پریودهای سنگین شود و در مقابل آن پرکاری تیروئید زمینه را برای از دست دادن سیکل ماهانه و یا پریودهای سبک مهیا می‌کند. اگر پزشک متخصص زنان به اختلالات غده تیروئید شک کند، شما را به متخصص غدد ارجاع خواهد داد. آزمایش خون بهترین راه برای تشخیص اختلالات تیروئیدی است. بسیاری از بیماران در همین مرحله درمان می‌شوند.

اختلالات تیروئیدی چگونه درمان می‌شوند؟

درمان کم کاری و پرکاری تیروئید از طریق تجویز دارو به راحتی انجام می شود. میزان و مدت زمان مصرف دارو به طور کامل به وضعیت سلامتی و تشخیص پزشک معالج بستگی دارد. نکته مهم این است که اجازه ندارید خودسرانه دارو را قطع کنید یا دوز مصرفی آن را کم و زیاد کنید. معمولا افرادی که به کم کاری یا پرکاری تیروئید مبتلا هستند، تا آخر عمر باید دارو مصرف کنند. البته میزان دوز دارو با توجه به شرایط بیمار می‌تواند به مرور زمان کمتر شود.

سیکل‌های قاعدگی نامنظم و آندومتریوز

در این بیماری لایه داخلی رحم یعنی آندومتر در جاهای نامناسب مانند پشت رحم، تخمدان‌ها یا حفره لگن رشد می‌کند. بسیاری از بیماران علائمی را حس نمی‌کنند؛ اما برخی دیگر از درد هنگام نزدیکی، دردهای مبهم لگنی و اختلالات قاعدگی شکایت می‌کنند. از آندومتریوز به عنوان یکی از دلایل ناباروری در زنان نیز یاد می‌شود.

آندومتریوز چگونه درمان می‌شود؟

آندومتریوز درمان قطعی ندارد؛ شیوه‌های درمانی صرفا به کاهش عوارض آن کمک می‌کنند. تکنیک‌های درمانی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• دارو درمانی
• هورمون تراپی. به تکنیک‌هایی گفته می‌شود که سطح هورمون‌های بدن را با حالت متعادل بازمی‌گردانند. این درمان می‌تواند شامل قرص‌های خوراکی یا داروهای تزریقی باشد.(منبع: تابناک)
• جراحی

قاعدگی‌های نامنظم و فیبروم رحم

فیبروم رحمی (Uterine fibroids)، میوم یا لیومیوم توده‌های خوش خیمی هستند که در دیواره رحم ایجاد می‌شوند. آنها از نظر اندازه و شکل با هم متفاوت هستند و می‌توانند در قسمت داخلی یا خارجی رحم رشد کنند. این بیماری بیشتر در زنان ۳۰ تا ۴۰ سال دیده می‌شود. از علائم شایع آن می‌توان به درد هنگام رابطه جنسی،  ناباروری، سقط جنین، تغییر در الگوهای خونریزی عادت ماهانه و قاعدگی نامنظم اشاره کرد. گاهی اوقات فیبروم‌‌های رحمی هیچ نشانه خاصی ندارند و در طی چکاپ‌های روتین تشخیص داده می‌شوند.

آلت:  

کپشن: فیبروم رحم توده‌هایی هستند که می‌توانند در ناحیه خارجی یا داخلی رحم رشد کنند.

فیبروم رحم چگونه درمان می‌شود؟

در بیشتر مواقع فیبروم‌های رحمی نیاز به درمان خاصی ندارند. اگر بیمار با خونریزی‌های شدید مواجه باشد، از دارو برای کنترل و متوقف کردن خونریزی استفاده می‌شود. این داروها نمی‌توانند از رشد فیبروم جلوگیری کنند. خونریزی شدید فرد را در معرض کمبود آهن قرار می‌دهد، به همین دلیل در داروهای تجویزی احتمالا مکمل آهن را نیز خواهید دید. در صورتی که فیبروم خیلی بزرگ باشد، از جراحی برای خارج کردن آن استفاده خواهد شد.

رزرو آنلاین نوبت از پزشک متخصص در تهران در کوتاه‌ترین زمان

با استفاده از خدمات آنلاین سلامت درمانکده می‌توانید از بهترین پزشکان متخصص زنان و زایمان در تهران نوبت بگیرید. همچنین اگر به مشاوره نیاز داشته باشید، درمانکده فرصت مشاوره متنی، صوتی و تصویری با پزشکان متخصص را برای شما فراهم کرده است. در هر شهری که ساکن باشید می‌توانید از پزشکان متخصص ما مشاوره بگیرید. چنانچه به آزمایش خون نیز نیاز داشته باشید، می‌توانید از خدمت آزمایش در محل درمانکده استفاده کنید.