آموزش نحوه محاسبه وزن و استاندارد آهن‌آلات

آهن‌آلات یکی از مهم‌ترین مصالح در ساخت‌وساز و صنایع مختلف هستند که برای استفاده درست و بهینه از آن‌ها نیاز به دانستن وزن و استانداردهای مربوط به هر نوع آهن‌آلات داریم. وزن این مصالح تاثیر مستقیمی بر قیمت میلگرد و سایر مقاطع فولادی می‌گذارد. محاسبه دقیق وزن آهن‌آلات به مهندسان و پیمانکاران کمک می‌کند که از نظر هزینه و مصالح بهینه عمل کنند و همچنین از استانداردهای مربوطه برای تضمین کیفیت و ایمنی استفاده نمایند. در ادامه نحوه محاسبه وزن آهن‌آلات مختلف را بررسی می کنیم تا انتخاب‌های بهتری در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی خود داشته باشید.

نحوه محاسبه وزن آهن‌آلات

محاسبه وزن آهن‌آلات یکی از مراحل تأثیرگذار بر قیمت میلگرد ۱۲ و سایر مصالح پرطرفدار است، چرا که وزن هر مقطع فولادی بر قیمت تمام‌شده و هزینه‌های پروژه تأثیر زیادی دارد. برای محاسبه وزن آهن‌آلات باید ابتدا حجم مقطع فولادی را پیدا کنیم. برای این کار مساحت سطح مقطع که معمولاً برحسب میلی‌متر مربع است را در طول مقطع برحسب متر ضرب و این مقدار را در وزن مخصوص آهن ضرب می‌کنیم.
این فرمول ساده به ما کمک می‌کند وزن هر نوع مقطع فولادی از جمله میلگرد، تیرآهن، نبشی و ورق را محاسبه کنیم. فرمول محاسبه وزن آهن‌آلات به شکل زیر است:

۱۰۰۰/ (مساحت سطح مقطع (mm) * طول (m) * وزن مخصوص آهن (g/cm۳)) = وزن آهن‌آلات

به‌عبارت‌دیگر، وزن آهن‌آلات با ضرب حجم مقطع فولادی در چگالی آهن به دست می‌آید. این روش برای تمامی مقاطع فولادی یکسان است، اما ازآنجاکه هرکدام از این مقاطع ویژگی‌های خاص خود رادارند، نحوه محاسبه سطح مقطع آن‌ها متفاوت است؛ بنابراین، برای هر نوع مقطع فولادی ابتدا باید مساحت سطح مقطع آن را به‌دقت محاسبه کرد و سپس در این فرمول وارد کرد.

نحوه محاسبه وزن میلگرد

فرمول محاسبه برای هر دو نوع میلگرد ساده و آج‌دار یکسان است. میلگرد یکی از محصولات پرکاربرد فولادی است که به‌ویژه در سازه‌های بتنی برای افزایش مقاومت کششی مورداستفاده قرار می‌گیرد. میلگردهای ساده سطحی صاف دارند درحالی‌که میلگردهای آجدار دارای برجستگی‌های آج‌گونه هستند و وزن این محصول نقش مهمی در قیمت میلگرد ۱۶ دارد.

برای محاسبه وزن میلگرد ابتدا باید مساحت مقطع عرضی آن را محاسبه کنیم. برای این کار، شعاع میلگرد را به توان ۲ می‌رسانیم و سپس آن را در عدد ۳.۱۴ می‌کنیم. بعدازاین مقدار حاصل را در طول میلگرد (برحسب متر) و وزن مخصوص آهن (۷.۸۶ گرم بر سانتیمتر مکعب) ضرب کرده و درنهایت نتیجه را بر ۱۰۰۰ تقسیم می‌کنیم تا وزن میلگرد را برحسب کیلوگرم به دست آوریم. این فرمول ساده به شکل زیر است:

۱۰۰۰/ (وزن مخصوص آهن * طول * ۳.۱۴ * شعاع * شعاع) = وزن میلگرد (کیلوگرم)

نحوه محاسبه وزن نبشی

برای محاسبه وزن نبشی ابتدا باید ابعاد مختلف آن را مشخص کنیم. نبشی‌ها به‌طور معمول از دو بال عمود برهم تشکیل می‌شوند که این بال‌ها می‌توانند برابر یا نابرابر باشند. با توجه به این ویژگی‌ها فرمول محاسبه وزن برای همه نوع‌های نبشی یکسان است. برای محاسبه وزن نبشی باید طول، ضخامت و مجموع طول دو بال نبشی را در نظر بگیریم. سپس این مقادیر را در وزن مخصوص آهن که مقدار آن معمولاً ۷.۸۶ گرم بر سانتیمتر مکعب است ضرب کرده و نتیجه را بر ۱۰۰۰ تقسیم می‌کنیم تا وزن نبشی به‌طور دقیق محاسبه شود.

۱۰۰۰/ (وزن مخصوص آهن * طول * ضخامت * مجموع طول بال‌های نبشی) = وزن نبشی (کیلوگرم)

در این فرمول طول بال‌ها و ضخامت برحسب میلی‌متر و طول نبشی برحسب متر وارد می‌شود. با استفاده از این فرمول، می‌توانید وزن هر نوع نبشی را به‌راحتی محاسبه کنید.

نحوه محاسبه وزن ورق فولادی

برای محاسبه وزن ورق فولادی باید ضخامت، عرض و طول ورق را داشته باشیم. فرمول محاسبه وزن ورق فولادی مشابه فرمول محاسبه وزن نبشی است و به‌صورت زیر است:

۱۰۰۰/ (وزن مخصوص آهن * ضخامت * عرض * طول) = وزن ورق فولادی (کیلوگرم)

در این فرمول ضخامت و عرض ورق برحسب میلی‌متر و طول ورق برحسب متر وارد می‌شود. با استفاده از این فرمول می‌توانید وزن انواع مختلف ورق فولادی مانند ورق سیاه، ورق گالوانیزه یا ورق آجدار را محاسبه کنید.

نحوه محاسبه وزن تیرآهن

برای محاسبه وزن تیرآهن ابتدا باید ابعاد مختلف تیرآهن را در نظر بگیریم. تیرآهن از دو بال افقی و یک جان عمودی ساخته‌شده‌اند که ابعاد بال‌ها و جان بر محاسبه وزن تاثیر می‌گذارند. تیرآهن‌ها معمولاً در دو نوع معمولی و هاش در بازار موجودند که هریک ویژگی‌های خاص خود را دارند. برای محاسبه وزن تیرآهن باید ابعاد طول بال‌ها، ضخامت بال‌ها، طول جان و ضخامت جان را در نظر گرفته و از فرمول زیر استفاده کنیم:

۱۰۰۰/ (وزن مخصوص آهن * طول *[(طول جان * ضخامت جان) + (عرض بال * ضخامت بال)]* ۲) = وزن تیرآهن (کیلوگرم)

در این فرمول، طول تیرآهن برحسب متر و ابعاد بال‌ها و جان برحسب میلی‌متر وارد می‌شود. با استفاده از این فرمول می‌توان وزن دقیق تیرآهن را محاسبه کرد.

نحوه محاسبه وزن قوطی و پروفیل‌ها

برای محاسبه وزن قوطی و پروفیل‌ها ابتدا باید ابعاد قوطی را مشخص کنیم. به‌عنوان‌مثال، برای محاسبه وزن قوطی مربعی از فرمول زیر استفاده می‌شود:

۱۰۰۰/ (وزن مخصوص آهن * طول قوطی * ضخامت * عرض * ۴) = وزن قوطی مربع (کیلوگرم)

در این فرمول، ضخامت و عرض قوطی برحسب میلی‌متر و طول قوطی برحسب متر وارد می‌شود. این فرمول به‌راحتی می‌تواند برای هر نوع قوطی یا پروفیل با سطح مقطع مربع یا مستطیل استفاده شود تا وزن آن محاسبه گردد.

نحوه محاسبه وزن لوله

برای محاسبه وزن لوله باید قطر بیرونی و ضخامت لوله را داشته باشید. لوله‌ها معمولاً به‌صورت استوانه‌ای توخالی تولید می‌شوند و برای محاسبه وزن آن‌ها باید تفاوت قطر داخلی و قطر بیرونی را در نظر گرفت. فرمول محاسبه وزن لوله به‌صورت زیر است:

۱۰۰۰/ (وزن مخصوص آهن * طول * ۳.۱۴ * ضخامت لوله * (ضخامت لوله – قطر بیرونی)) = وزن لوله (کیلوگرم)

در این فرمول، قطر بیرونی و ضخامت لوله برحسب میلی‌متر و طول لوله برحسب متر وارد می‌شود. با استفاده از این فرمول، می‌توانید وزن لوله‌ها را محاسبه و در پروژه‌های مختلف خود از آن استفاده کرد.

سخن پایانی

آموزش نحوه محاسبه وزن و استاندارد آهن‌آلات نظیر میلگرد، نبشی، تیرآهن، قوطی، پروفیل و لوله برای پروژه‌های ساختمانی و صنعتی اهمیت زیادی دارد. دانستن وزن این مقاطع به مهندسان، پیمانکاران و خریداران کمک می‌کند تا بتوانند مواد موردنیاز را به‌درستی انتخاب کرده و هزینه‌ها را بهینه کنند. با استفاده از فرمول‌های ساده و کاربردی که در این مقاله به آن اشاره شد محاسبه وزن انواع مقاطع فولادی نه‌تنها راحت‌تر بلکه دقیق‌تر خواهد بود. به‌این‌ترتیب اجرای پروژه‌ها با سرعت بیشتر و هزینه کمتر انجام می‌شود.